Op 12 december vond de jaarlijkse herinneringsbijeenkomst plaats voor families waar wij het afgelopen jaar contact mee hebben gehad, na een overlijden. Het was een warme avond waarin wij met families stil hebben gestaan bij gemis en het leven van onze dierbaren gevierd hebben. Deze avond houden wij bewust in de kerstperiode, omdat deze periode een goed moment is om te herdenken. De prachtige muziek, het aansteken van een grote kaars met daarop alle namen, het noemen van de namen, allemaal momenten waarop we met elkaar iets gemeen hadden: het moeten missen.
Er was verdriet die avond, maar er lag een deken van troost en warmte over de zaal.
Mooi dat wij op die avond het verschil hebben kunnen maken want tijdens deze periode is het vaak extra lastig om dat gevoel van kerst tot je te laten komen. Hoe vier je dan kerst als je verdrietig bent of iemand mist?
Misschien verstop je je liever, zou je de hele dag in bed willen blijven en je telefoon uit willen zetten. Er even niet zijn om niet stil te hoeven staan bij je verdriet.
Maar misschien is kerst juist wel de tijd om met symboliek ons rouwproces, onze emoties en gevoel te uiten. Misschien kunnen wij kerst zelfs nog meer betekenis geven. Bestaande tradities zoals kerst lenen zich goed om even de herinnering aan de overleden dierbare aan te halen.
Wat een prachtige avond. Ik ging met vleugeltjes naar huis.
Bijvoorbeeld door samen met familie te zoeken naar momenten om iemand te herdenken, door bijvoorbeeld een kaars aan te steken tijdens het kerstdiner, een stoel open te laten of door te luisteren naar het favoriete kerstnummer van een geliefde. Maar ook eenvoudig door het ophalen van herinneringen.
Herinneringen over hoe iemand tegen kerst aan keek, welke herinneringen zijn er aan de kerstdagen van toen. Was het zijn of haar taak de kerstboom tot een waar kunstwerk te maken of had hij of zij een hekel aan het optuigen van de boom en was het ophangen van de lampjes ieder jaar weer een worsteling.
Dat zijn de mooie momenten om even stil te staan bij het overlijden of een anekdote te vertellen.
Het delen van herinneringen met familie en vrienden met kerst is een manier om uiting te geven aan ons verdriet. Naast verdriet komen ook de mooie herinneringen en verhalen naar boven, momenten waarop tranen plaats maken voor een lach.
Of je kerst nu wel of niet uitbundig gaat vieren, ik hoop dat je jouw kerstdagen door kan brengen met mensen om je heen, die iets voor je betekenen, waarbij je je vrij voelt om te vertellen wat je bezighoudt. Dat het een kerst mag zijn vol van herinneringen, een kerst waarbij je soms ook even terug kan kijken naar de dingen die goed zijn geweest het afgelopen jaar. Dingen waar je ondanks alles dankbaar voor bent.
Alle dagen in ons leven maar vooral de dagen met kerst, de periode van het licht, kunnen naast verdriet, zo vol zijn van herinneringen, dankbaarheid en geluk.
Zulke kerstdagen wens ik iedereen toe, de dagen van kerst en de dagen erna.
Edwin Smid
P.s. De feestdagen zijn moeilijke dagen voor nabestaanden. Een kaartje betekend veel. Laat weten dat je aan ze denkt.